چنانچه پس از مراجعه به بانک جهت وصول چک، به هر دلیلی این چک برگشت بخورد و بانک برای شما گواهی عدم پرداخت صادر نماید، از طریق سه راه میتوانید برای مطالبه وجه چک برگشتی اقدام نمایید:
اول. طرح دادخواست حقوقی مطالبه وجه چک
شما میتوانید با مراجعه به هر یک از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، دادخواستی مبنی بر مطالبه وجه چک برگشتی به ضمیمه گواهی عدم پرداخت بانک ثبت نمایید که پس از آن، دادخواست شما جهت رسیدگی به دادگاه ارسال خواهد شد، البته رسیدگی به دعاوی مالی تا بیست میلیون تومان در صلاحیت شورای حل اختلاف است.
مرجع صالح با بررسی شرح دادخواست و مدارک منضم به آن، تصمیم خواهد گرفت که صادرکننده، ظهرنویس یا ضامن چک را به پرداخت وجه آن محکوم نماید یا خیر. یکی از آثار که حکم محکومیت دادگاه حقوقی میتواند داشته باشد، جلب خوانده جهت ادای دین است.
دوم. طرح شکایت کیفری صدور چک پرداخت نشدنی
در صورتی که برای چک صادر شده گواهی عدم پرداخت صادر شده باشد و چک دارای جنبه کیفری باشد از قبیل اینکه چک روز باشد و یا چک جهت تضمین انجام کار یا اجرای یک تعهد نباشد، میتوانید ظرف شش ماه از صدور گواهی عدم پرداخت، فقط علیه صادرکننده چک، شکایت کیفری مطرح نمایید. شما برای ثبت شکایت نیز باید به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه نمایید.
پیرو شکایت شما یک پرونده کیفری برای متهم تشکیل خواهد شد که مرجع صالح پس از رسیدگی به آن، در صورت عدم جلب رضایت شما یا عدم پرداخت وجه چک، صادرکننده را به تحمل حبس محکوم مینماید.
همچنین دارنده چک میتواند از دادگاه رسیدگیکننده به پرونده تقاضا کند تا صادرکننده را به پرداخت تمامی خسارات و هزینههایی که متحمل شده از جمله خسارت تاخیر تادیه یا هزینه گرفتن وکیل که عرفاً و به طور مستقیم در جهت وصول طلب خود از ناحیه صادرکننده بوده محکوم نماید اعم از آنکه این خسارات و هزینهها مربوط به قبل از صدور حکم یا پس از آن باشد.
دارنده چک برگشتی هم کسی است که چک در وجه او صادر شده یا به نام وی پشت نویسی شده یا حامل چک میباشد در مورد چکهای در وجه حامل یا قائممقام قانونی آنها.
سوم. درخواست صدور اجراییه از طریق اجراییه ثبت
راه سوم جهت مطالبه وجه چک برگشتی، درخواست صدور اجراییه از اداره ثبت است، چرا که چک در حکم سند لازمالاجرا است و برای اسناد لازمالاجرا باید اجراییه صادر شود که به دنبال صدور آن، اموال مدیون توقیف خواهد شد.
مطابق با ماده ۲ قانون صدور چک، برای صدور اجراییه، شما به عنوان دارنده چک، بایستی عین چک برگشتی و گواهی عدم پرداخت بانک را به اجرای ثبت اسناد محل تسلیم کنید، اجرای ثبت به شرطی دستور اجرا صادر میکند که بانک گواهی کرده باشد امضای چک با نمونه امضای صادرکننده در بانک مطابقت دارد.
خلاصه: چنانچه پس از مراجعه به بانک جهت وصول چک، به هر دلیلی این چک برگشت بخورد و بانک برای شما گواهی عدم پرداخت صادر نماید، از طریق سه راه میتوانید برای مطالبه وجه چک برگشتی اقدام نمایید. جهت اقدام برای مطالبه وجه چک برگشتی از طریق هر یک از روشهای فوق، بهتر است قبل از شروع دعوای حقوقی، برای رسیدن به نتیجه بهتر و سریعتر و انتخاب روشی مناسب با اوضاع و احوال خود، با وکلای شهرداد مشورت نمایید.
چک یک سند تجاری با اهمیت و پرکاربرد است که قانونگذار برای اینکه افراد جامعه به درستی از این سند مهم تجاری استفاده کنند قوانینی را تعیین کرده است. چک برگشتی که به نام های چک برگشت خورده یا چک بلامحل نیز وجود دارد که وقتی صاحب چک مبلغ آن را پرداخت نکند می توان آن را برگشت زد.
قانون چک برگشتی چیست؟
مطابق قانون صدور چک، کسی که چک صادر می کند باید در تاریخ درج شده در چک به اندازه مبلغ نوشته شده در چک، در حساب بانکی اش وجه نقد داشته باشد. در غیر این صورت می توان چک را برگشت زد و علیه صادر کننده چک اقدامات قانونی لازم را انجام داد. به همین دلیل به این نوع چک ها، چک بلامحل یا چک برگشتی می گویند.
در چه مواردی می توان چک را برگشت زد؟
صادر کننده چک با اینکه از بسته بودن حساب خود کاملا آگاهی دارد، چک صادر می کند و یا بعد از صادر کردن چک حساب خود را مسدود نماید.
صادر کننده چک، وجه نقد کافی در حساب بانکی خود نداشته باشد و یا صاحب حساب تمام و یا بخشی از وجه چک صادر شده را از حساب بانکی برداشت نماید.
اگر چک به صورتی تنظیم شده باشد که بانک به دلایلی مانند عدم مطابقت امضا، قلم خوردگی و اختلاف در مندرجات چک از پرداخت وجه به دارنده چک خودداری کند.
زمانی که صادر کننده چک دستور بدهد که وجه به دارنده چک پرداخت نشود.
چگونه می توان چک برگشتی را وصول کرد؟
از نظر قانونی دو راه برای وصول چک برگشتی وجود دارد
اولین و رایج ترین روش این است که از صادر کننده چک بلامحل شکایت کیفری به عمل آید. این روش به مجازات حبس و جزای نقدی منجر می شود. البته این روش به گرفتن وجه چک بلامحل منجر نمی شود و فقط می توان صادر کننده چک را مجازات کرد. برای اینکه وجه داخل چک را بگیرید باید با راه حقوقی اقدام کنید.
در شیوه دوم باید دادخواست مطالبه چک را به دادگاه ارائه کنید. در روش دوم چک را به روش ثبتی وصول می کند. شما می توانید از طریق اداره ثبت چک برگشتی تان را وصول کنید.
بهترین شیوه وصول چک برگشتی کدام است؟
بهترین و کاربردی ترین روش، شکایت کیفری است، چون اگر از صادر کننده چک شکایت کنید از ترس زندان افتادن وجه چک را پرداخت خواهد کرد.
مشاوره حقوقی درباره نحوه وصول چک برگشتی
با اینکه قانون چک بلامحل به نظر ساده می آید اما این قانون، ماده و تبصره های زیادی دارد. برای اینکه از تمام جزئیات اطلاع پیدا کنید می توانید با وکلای آنلاین شهرداد در ارتباط باشید و از آنها مشاوره حقوقی بگیرید. راه دیگری هم پیش روی شماست؛ می توانید با دانلود نرم افزار رایگان شهرداد از تمام قوانین، ماده ها و تبصره های چک برگشتی و دیگر موارد قانونی اطلاعات کسب کنید. این نرم افزار حقوقی، کامل ترین اپ داخلی در زمینه مسائل حقوقی و قوانین کشور به شمار می رود.